Nl:Met genealogie starten
Hoe start ik met genealogie met Gramps?
 |
Languages: |
English • Deutsch • français • italiano • Nederlands • polski • русский • svenska • Türkçe • 中文 |
Contents
Voorbereiding
Indien u nog nooit aan genealogie gedaan hebt, is het best om met uzelf te starten en dan andere verwanten toe te voegen. Het allerbelangrijkste is dat u noteert hoe u bepaalde informatie verkreeg. Dit is nodig om
- later te weten hoe u de gegevens/veronderstellingen verzamelde
- vertrouwen bij andere onderzoekers te verkrijgen
Als u dus bij uzelf begint, dan interviewt u zich eigenlijk. Dit noemen we een primaire bron. Van deze primaire bron verkrijgen we informatie over geboortedag, doopdag, diploma's, ... . Deze gegevensbron laat ons toe af te leiden dat deze persoon bestaat en deel uitmaakt van een familie. Zo hebben we de belangrijkste elementen genoemd nodig in de genealogie: bronnen, gebeurtenissen, personen en families. Gramps laat ook toe om naast deze elementen ook zaken zoals opmerkingen, locaties, bibliotheken en media-objecten op te slaan.
Nu kunnen we verder gaan met informatie in Gramps in te voeren.
Een familiestamboom aanmaken
Als eerste stap klikt op de gereedschapsbalk op het icoon van de familiestambomen. Er wordt een venster getoond om verschillende familiestambomen te beheren. Maak een nieuwe familiestamboom aan en klik op Laad familiestamboom. Het Grampsscherm bevat een gereedschapsbalk, een menu en een linkse zijbalk om tussen de verschillende hoofdelementen te kunnen navigeren. Door in het menu het item Beeld aan te klikken kunt u bij de meeste schermen een rechtse zijbalk en een balk onderaan laten verschijnen. Maar dat is voor later.
Een bron aanmaken
Omdat u met uzelf start en de bron is het interview met uzelf, klikt u op de linkerzijbalk op het icoon van de bronnen. In de gereedschapsbalk klikt u op + (of CTRL+INSERT op uw toetsenbord) om het scherm 'Nieuwe bron - Gramps' te openen.
Stel dat u Jan Janssens heet. Nu maakt u dus een bron aan met het intervieuw met uzelf! U voert dus in:
- Titel: Interview met Jan Janssens
- Auteur: Jan Janssens
vervolgens klikt u op OK.
Zo, dat was uw eerste bron. U zult merken dat Gramps zelf een ID toevoegde aan de bron. U kunt het formaat van deze ID veranderen. Ga daarvoor in het menu naar Bewerken->Voorkeuren->ID Formaten.
Voor we verder gaan laten we eerst zien hoe u een scherm aanpast. In de gereedschapsbalk is het laatste icoon Scherm configureren.... Klikt u op dit icoon dan kunt u zo het actieve scherm aanpassen naar uw voorkeuren. U kunt bijvoorbeeld 'Laatste wijziging' activeren of de kolom 'Auteur' verplaatsen naar de tweede positie in de lijst. De meeste schermen hebben deze optie. Gebruik deze mogelijkheid om uw schermen aan te passen naar uw wensen!
Gegevens aan de bron toevoegen
We gaan nu wat bijkomende gegevens aan de bron toevoegen. Dubbelklik de bron (of dus ↵ Enter) om de bron 'Interview met Jan Janssens' te openen. Onderaan het bronscherm zie je een aantal tabs: Opmerkingen, Galerij, Gegevens, Bibliotheken en Verwijzingen. Je hebt ongetwijfeld ergens een foto van jezelf liggen -- laten we die toevoegen aan de Galerij van deze bron.
Voor we hieraan beginnen, moet je weten dat Gramps jouw bestand niet ergens opslaat: Gramps houdt enkel een verwijzing bij naar de plaats waar het bestand zich op jouw harde schijf bevindt. Beslis dus eerst waar je afbeeldingen en documenten zal opslaan, en verander via het menu Bewerken->Voorkeuren->Algemeen de waarde van Standaardpad voor relatieve mediapaden naar de folder die je koos. Hou al je bestanden in deze folder goed georganiseerd: je kan bijvoorbeeld een folder maken voor bronnen, een folder voor foto's, ...
Nadat je het standaardpad ingesteld hebt, klik in het bronscherm op de Gallerij-tab, en dan op het Toevoegen- icoon. Je krijgt een dialoogvenster waarmee je je zelfportret kan selecteren. Vul onderaan het dialoogvenster in het veld Titel "Afbeelding van Jan Janssens" in, zorg ervoor dat Omzetten naar relatief pad aangevinkt is, en klik OK. Je ziet nu het "Mediaverwijzing bewerken"-venster. In het bovenste deel van het venster kan je een stuk van de afbeelding aanduiden: als je bijvoorbeeld een groepsfoto hebt, is het zinnig om aan te duiden waar op de foto Jan Janssens staat. Je kan dat doen met de muis in de voorbeeldafbeelding (klik om de eerste hoek te selecteren, sleep naar andere hoek en laat los om een rechthoek aan te duiden), en eventueel je selectie verfijnen door de X- en Y-waarden te veranderen voor hoek 1 en hoek 2. Klik OK om het beeld te bewaren en terug te gaan naar de bron die je aan het bewerken was.
Als je de tekst van het interview uitgetypt hebt, zou je bijvoorbeeld een tekstdocument kunnen toevoegen aan de Galerij, maar je kan de tekst ook rechtstreeks als een Opmerking opslaan in Gramps. Het voordeel van tekst in een Opmerking op te slaan in plaats van in een document in de Galerij, is dat Gramps op de inhoud van opmerkingen kan zoeken. Klik op de Opmerkingen -tab, klik op het Toevoegen-icoon, en je krijgt een eenvoudige tekst-editor waar je tekst kan ingeven (of plakken).
Als je de tekst ingegeven hebt, kies in de lijst Type "Brontekst" (of "Verslag" als de tekst niet volledig of letterlijk weergegeven is), klik OK, en je bron 'Interview met Jan Janssens' heeft zowel een opmerking als een afbeelding in de galerij. Klik nogmaals OK om het bronvenster te sluiten.
Om de opmerking en de afbeelding te zien, zou je normaal gezien de bron opnieuw moeten openen. Gramps heeft een onderbalk, waar je informatie over het geselecteerde item in een lijst kan tonen. Om de onderbalk te zien, zorg ervoor dat het menu Scherm->Onderbalk aangevinkt staat. Je ziet een aantal tabs die informatie kunnen weergeven: de elementen die die informatie tonen, heten "Gramplets" in Gramps. Het zijn kleine plugins die allerlei taken kunnen uitvoeren. Je kan een gramplet toevegen aan de onderbalk met een rechtermuisklik rechts van de uiterst rechtse tab.
Tijd voor uw eerste persoon
Je hebt zoveel gedaan, en er is nog geen enkele persoon aanwezig in uw stamboom! Tijd om daar verandering in te brengen. Laten we jezelf toevoegen. Aangezien alle informatie die je toevoegt afkomstig is uit de bron 'Interview met John Doe', slaan we deze eerst op een gemakkelijk bereikbare plaats op. Klik in de werkbalk op de Klembord om het klembord te openen. Selecteer in de bronweergave de bron 'Interview met John Doe', en kopieer deze naar het Klembord.
Klik in de navigator op het pictogram Persoon om de persoonsweergave te zien. Merk op dat er in de werkbalk een ingedrukte knop is die aangeeft welk type persoonsweergave u hebt geactiveerd. Probeer de andere mogelijkheid een keer om te zien wat er verandert. Veel categorieën in de navigator hebben meer dan één weergave!
Klik nu op de knop Toevoegen om uw eerste persoon toe te voegen. Je ziet nu de persoon editor, en het bovenste deel hiervan zou moeten zijn wat je verwacht: alle informatie over de naam van deze persoon. Typ dus uw voornaam en uw achternaam in. Als je bv. personen met een Spaanse achtergrond hebben een zeer lange achternaam, klik vervolgens op het pictogram 'Toevoegen' achter de achternaam om meerdere achternamen in te voeren. Zie de handleiding voor meer details.
Wanneer u gegevens invoert, is het handig om bronnen te vermelden. Sleep hiervoor de bron die je op het klembord hebt opgeslagen naar het Bronnen van de Person Editor. Dit opent de 'Source Reference Editor'. Het onderste deel van deze editor is dezelfde bron die al is ingevoerd, maar het bovenste deel is nieuw en bevat de gegevens over hoe de informatie van de persoon in deze bron is gevonden en hoe zeker je ervan bent. Voor dit interview kun je Betrouwbaarheid veranderen naar Zeer hoog.
Je hebt al een foto van jezelf, omdat je deze aan de bron hebt toegevoegd. Je kan nu dezelfde afbeelding toevoegen aan deze persoonsrecord die je aan het maken bent. Klik hiervoor op de Galerij van de persoonsbewerker, en klik op de Deel knop. Hiermee wordt een lijst met alle media-objecten geopend. Selecteer degene die je eerder hebt gemaakt en klik op OK om alles op te slaan. Je had ook het klembord kunnen gebruiken: of door de afbeelding daar toe te voegen vanuit de mediaweergave, of door de media referentie in het klembord toe te voegen door het van de galerij van een object naar het klembord te slepen, en het dan te gebruiken vanaf daar waar je het nodig hebt.
Bewaar alles door op OK te klikken tot u de hoofdweergave van Gramps terugziet.
Gebeurtenissen
Hierna wilt je jou geboortedatum toevoegen. Open hiervoor de persoon editor van jezelf, nu zie je dat onderaan de Evenementen is geopend. Klik op de Toevoegen om een evenement toe te voegen. Gramps maakt een voorselectie van de geboortegebeurtenis voor de eerste gebeurtenis die u wilt toevoegen. Voer de vereiste informatie in en als u de plaats weet waar u bent geboren, klikt u op de Toevoegen toe na het item Plaats om deze plaats te maken. Probeer voor plaatsen lengte- en breedtegraad toe te voegen, omdat dat het mogelijk maakt om later informatie op een kaart weer te geven.
Merk op dat de editor die is geopend de Event Reference Editor is. Dit betekent dat er een globaal deel is dat u met andere mensen kunt delen (de onderkant van de editor), en een bovenste deel dat uniek is voor de persoon. Dit bovenste deel wordt gebruikt om het Rol van de persoon in deze gebeurtenis in te voeren. Voor je eigen geboorte heb jij de primaire rol. Als je de naam weet van mensen die helpen bij de geboorte, en je wilt deze mensen ook opslaan, dan kun je deze gebeurtenis met hen delen, met een rol van Assistent. Je kunt een aangepaste rol typen in het Rol veld als u niet tevreden bent met de vooraf gedefinieerde mogelijkheden.
Nogmaals, voeg een bron toe aan het evenement via het Bronnen tabblad, zoals je eerder deed. Omdat je geen echte herinnering hebt aan je eigen geboorte, moet het interview geen vertrouwen hebben 'Zeer hoog'! Daarvoor zou je een geboortedocument als bron moeten toevoegen.
Als je klaar bent, klik kan op OK om de gebeurtenis op te slaan, en dan nog een keer om de persoon te bewaren, en je hebt je eerste volledige persoonsrecord.
Familie
Je hebt nu zelf ingevuld, tijd om je ouders toe te voegen. Je zou je vader en moeder kunnen toevoegen zoals je jezelf hebt toegevoegd, en ze dan in een familie met elkaar verbinden, maar de meeste mensen zullen dingen in één keer doen via de 
'Relatieweergave of een van de 
'Stamboomweergave. Laten we nu naar de relatieweergave gaan: selecteer jezelf in de persoonsweergave en selecteer vervolgens in de navigator de relatieweergave. Deze weergave heeft een werkbalk die het mogelijk maakt om ouders toe te voegen of om een echtgenoot toe te voegen. Klik op de Ouders toevoegen om de familie-editor te openen.
In de familie-editor zie je dat je aanwezig bent in het Kinderen tabblad. Gebruik de Voeg naast vader en moeder toe om ze toe te voegen zoals je zelf hebt toegevoegd. Gebruik de Add icoon in het Kinderen om uw broers en zussen toe te voegen. Je moet slepen en neerzetten gebruiken om broers en zussen te sorteren in de volgorde zoals je wilt dat ze in rapporten verschijnen (normaal gesproken van oud naar jong, denk ik).
In de familie-editor kun je ook evenementen toevoegen. We noemen dit familiegebeurtenissen omdat ze door de twee ouders worden gedeeld. Meestal is dit verloving, huwelijk, .... Hierin is de rol 'Familie'. Het is niet nodig om deze gebeurtenissen ook individueel aan de twee ouders toe te voegen!
Als je klaar bent, klikt dan op OK om de gegevens te bewaren, en hierna keer je terug naar de relatieweergave en daar is alle extra informatie zichtbaar. Vanuit deze weergave kan je naar andere mensen navigeren en zo je stamboom blijven vergroten.
Een verslag
Nu je een eerste kleine stamboom hebt, maak je een rapport. Ga naar de oudste grootouder die je hebt in de relatieweergave of de persoonsweergave (je kunt bladwijzers instellen voor mensen en een huispersoon instellen!). Als deze persoon is geselecteerd, ga je naar het menu Rapporten->Tekstrapporten->Gedetailleerd afstammingsrapport, om een mooi tekstueel afstammelingenrapport te maken.
Wat nu?
Gramps heeft veel functies, naarmate u beter wordt, neemt u de tijd om de handleiding door te nemen en meer te weten te komen. Gebruik de mailinglijst om problemen te bespreken.